CAO NGUYÊN - MÙA HOA PHƯỢNG

Trước nay, ai cũng biết Đà Lạt - thành phố nổi tiếng với hàng trăm ngàn loài hoa đẹp, quý phái. Song, chắc rằng chưa có nhiều người biết vùng đất lạnh này còn sở hữu “bộ sưa tập” với 5 loài hoa phượng. Và, hiện nay, các loài hoa phượng đang bung nở làm xao xuyến lòng người…

Vùng đất có nhiều điểm khác biệt

Những tưởng, hoa phượng chỉ có ở các vùng nắng nóng và đều nở hoa vào mùa hè? Bởi từ lâu, câu hát: “Những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng/Em chở mùa hẻ của tôi đi đâu…” đã “đóng đinh” trong tâm trí của bao nhiêu thế hệ học sinh, sinh viên cả nước. Song, TP. Đà Lạt và các địa phương khác ở tỉnh Lâm Đồng vốn có nhiều điểm khác biệt, nên đã tạo ra những điều thú vị khiến du khách thập phương (cả người bản địa) phải ngỡ ngàng!

Đến nay, trên thành phố sương mờ Đà Lạt đã hiện hữu 5 loài hoa phượng: Phượng đỏ, phượng tím, phượng vàng, phượng hồng, phượng trắng, với những màu sắc riêng, rất đẹp và vô cùng quyến rũ: Đỏ thắm, tím biếc, vàng kiêu sa, hồng trang nhã và trắng tinh khôi. Trong đó, phượng đỏ, phượng hồng trước nay chỉ thích nghi ở các tỉnh, thành nhiều nắng, có nhiệt độ cao; nhưng nay, chúng đã “có mặt” trên miền đất lạnh sương mờ.

Không ngoa để nói rằng, việc Đà Lạt “hội tụ” 5 loài hoa phượng đặc trưng của Việt Nam, điều mà không dễ bất cứ vùng đất, lãnh thổ của quốc gia nào có được? Thêm một lần nữa khẳng định, Đà Lạt - Lâm Đồng là vùng đất lý tưởng cho các loài rau, hoa dù có nguồn góc từ châu lục, quốc gia nào khi được di thực về đây đều sinh trưởng, phát triển còn tốt hơn khi chúng còn ở “cố hương”!

Điều nữa, hoa phượng ở các tỉnh, thành của nước ta đều nở hoa vào mùa hè; song, các loài hoa phượng ở Đà Lạt lại nở rộ, khoe sắc vào mùa xuân. Đây cũng là điểm khác biệt, sự “trái mùa” này đã vô tình góp thêm hương sắc rất thi vị cho “Thành phố ngàn hoa”!

Những câu chuyện về hoa

Trên vùng đất Lâm Đồng, dường như ở mỗi địa danh: Núi, rừng, hồ, thác… đều gắn với những câu chuyện tình huyền thoại ước lệ và rất lãng mạn, ví như: Chuyện tình  núi Lang Biang (ở huyện Lạc Dương); chuyện tình thác Đạm B’ri (ở TP.Bảo Lộc); chuyện tình hồ Than Thở (TP. Đà Lạt)... Và, trong 5 loại hoa phượng hiện hữu ở Đà Lạt thì phượng tím; đặc biệt, phượng trắng (rất quý) gắn với những câu chuyện về những người đầu tiên đã có công mang giống từ các nước về trồng, chăm sóc, nghiên cứu, nhân giống để hơn nửa thế kỷ qua, các loài hoa phượng này nở rộ, tô điểm thành phố ngàn hoa mỗi độ vào xuân thêm đẹp, níu chân lữ thứ bốn phương.

Phượng tím, có tên khoa học là Jacaranda Acutifolia, cánh hoa có màu lam tím dịu dàng; phượng tím có nguồn gốc Nam Mỹ. Năm 1962, kỹ sư nông học Lương Văn Sáu (sinh 1942) người Đà Lạt, tốt nghiệp Trường Canh nông Versailles (Pháp) đã mang hạt giống phượng tím về Đà Lạt. Ông gieo ươm được một số cây con và trồng trên đường Nguyễn Thị Minh Khai (trước chợ Đà Lạt). Loài hoa này rất khó trồng nên chỉ có một cây duy nhất sống, đó là cây phượng tím đầu tiên của Đà Lạt còn sống đến nay. Phượng tím có hoa nhưng không đậu quả nên Kỹ sư Sáu phải chiết một số cành từ cây phượng độc nhất để trồng trước nhà hàng Thủy Tạ và tại Vườn hoa thành phố. Cuối năm 1994, ông đã tìm ra một loại hóa chất kích thích việc mọc rễ trong quá trình chiết cành, nhân giống và chăm sóc cây con. Những năm sau này, một số cơ quan nghiên cứu khoa học ở Đà Lạt nhân giống thành công phượng tím bằng phương pháp nhân giống vô tính. Từ đó, phượng tím được trồng ở nhiều nơi.

Phượng trắng, có tên khoa học là White Jacaranda. Hiện nay, duy nhất Việt Nam chỉ có một cây ở Đà Lạt và đang ra hoa. Loại phượng có hoa trắng tinh khôi, cánh hoa mềm mại, có mùi thơm, rất quý hiếm này được Tiến sĩ Sinh học Hà Ngọc Mai mang từ Australia về trồng tại vườn nhà bà (số 75 Phù Đổng Thiên Vương - Phường 8 - Đà Lạt). Nữ Tiến sĩ kể, năm 1998 bà sang Úc du lịch và thăm cháu ngoại sinh; trước ngày về nước, bà đến thăm vườn ươm của một người Úc; bà hỏi ở đây có cây gì lạ, quý không? Chủ vườn bảo có cây phượng trắng quý lắm, mọc hoang trong rừng… Dù bán tín bán nghi, nhưng bà đã mua nó với 25 USD, mang về và trồng tại vườn. Từ năm thứ 5, cây phượng trắng bắt đầu ra những chùm hoa trắng bé; và, từ 10 năm tuổi đến nay, cây phượng duy nhất này, cứ vào mùa xuân nở bông trắng trời khiến người dân trong vùng và du khách đều phải trầm trồ…

Rực rỡ mùa hoa phượng vàng

Cũng xuất xứ từ Brazil, phượng vàng có tên khoa học là Schizolobium Excelcium thuộc họ đậu, còn gọi là hoa Phật Y, được người Pháp mang sang trồng tại một số địa phương ở tỉnh Lâm Đòng từ năm 1950. Hiện nay, tại một số huyện, thành phố, phượng vàng đã có mặt; nhiều cây vài chục năm tuổi, cao lớn, tỏa bóng rộng và đang nở hoa vàng tươi dưới sắc nắng mùa xuân, níu chân du khách.

TP. Bảo Lộc có số phượng vàng nhiều nhất, hiện đang thu hút khách du lịch tìm về chiêm ngưỡng, chụp hình, check-in với màu vàng lấp lánh của loài hoa này. Tại nhiều địa điểm của Bảo Lộc như: Tu viện Bát Nhã (xã Đạm B’ri), nhà thờ Giáo xứ Tân Thanh (xã Lộc Thanh), khuôn viên Trường Cao đẳng Công nghệ - Kinh tế Bảo Lộc, Trường THPT Châu Á Thái Bình Dương (Phường 2), trên một số tuyến đường trong thành phố… hàng trăm cây phượng vàng cổ thụ đang bung nở. Tại huyện Di Linh (chùa Phổ Độ, Trường THCS Lệ Lợi), du khách, giáo viên và học sinh khá thích thú với màu vàng tươi của loài hoa nở rợp trước sân trường..

Ở TP. Đà Lạt, trên một sô tuyến đường, công viên, nhất là tại khu du lịch Quốc gia hồ Tuyền Lâm, giữa màu xanh của rừng thông, hồ nước; hòa giữa màu hồng phấn của hoa mai anh đào nở muộn và màu tím biếc của hoa phượng tím là màu vàng rực rỡ của hoa phượng vàng. Tất cả tạo nên bức tranh hoa đa sắc trong những ngày đầu xuân, làm cho phố núi thêm đẹp, xao xuyến khách du lịch xa gần.

Như nói trên, 5 loài hoa phượng hiện hữu trên “Thành phố ngàn hoa” đều nở rộ vào mùa xuân; đã và đang đua nhau khoe sắc, làm cho đất trời cao nguyên mùa này thêm đẹp, thêm lung linh. Và, lòng người thêm xao xuyến, thêm yêu đời...

                                                                                              T.D.H